Koniec eldorado, niepewność, wymierające i nowe zawody. Taki mamy klimat na rynku pracy

Ci, którzy mają doświadczenie, wysokie kwalifikacje i chęci, by je podnosić, w teorii nie mają się czego obawiać. Ci, którzy na rynek pracy dopiero wchodzą, będą musieli ścierać się z „nieludzką” konkurencją. Przeanalizowaliśmy raporty i rozmawialiśmy z ekspertami nt. rynku pracy i przyszłość poszczególnych branż.

Początek 2025 roku przynosi odpowiedzi na szereg pytań związanych z przyszłością rynku pracy i wykorzystywaniem najnowszych technologii. Na wiele pytań odpowiedzi jednak nie ma, bo rozwój AI jest dynamiczny, a sztuczna inteligencja znajduje z biegiem czasu coraz to nowe zastosowania.

Z jednej strony budzi przy tym obawy o przyszłość poszczególnych grup zawodowych. Z drugiej – prowokując do dyskusji na temat potrzeby zmian w systemie edukacji. Z trzeciej zaś doprowadzając do powstania nowych zawodów.

Co z tym eldorado?

Najpierw przyjrzymy się sektorowi IT, który sukcesywnie analizowany jest m.in. przez firmę Just Join IT w cyklicznych raportach. W najnowszym pt. „Co z tym eldorado? Zarobki i oczekiwania branży IT 2024/2025” znajdują się wnioski, które mogą niepokoić te osoby, które na rynek pracy dopiero wchodzą lub od niedawna na nim są.

– Po 2022 roku obserwuje duże spadki w branży IT, która rzeczywiście dotychczas była nazywana „eldorado” w kontekście dużego wyboru ofert pracy i wysokich zarobków. Pamiętajmy, że to nie są jednak trendy całego rynku, a te spadki są dramatyczne w szczególności w kategoriach juniorskich. Udział tych ofert w 2024 r. wynosił niecałe 5 proc. Więc cały czas poszukiwani są przede wszystkim specjaliści z doświadczeniem – podkreślała w programie Polskiego Radia RDC i Android.com.pl Dagna Frydrych, ekspertka rynku pracy Just Join IT i Rocketjobs.pl.

Przygotowując najnowszą edycję raportu przeanalizowano 100 tysięcy ofert pracy i przepytano ponad 1600 pracowników branży IT.

Widać wyraźnie, że nowe technologie mocno zweryfikowały realne potrzeby na stanowiska z najmniejszymi umiejętnościami i najmniejszym doświadczeniem.
Dagna Frydrych, ekspertka rynku pracy Just Join IT i Rocketjobs.pl.

Z zestawienia wynika jednak, że niezależnie od formy nawiązania współpracy z osobami posiadającymi najmniejsze doświadczenie, wzrosła wysokość ich wynagrodzenia.

Całą rozmowę możecie obejrzeć na poniższym wideo.

Światowe i polskie raporty o rynku pracy

Analizując sytuację na rynku pracy zarówno w ujęciu globalnym i lokalnym, warto zwrócić uwagę na m.in. na dwa raporty – Światowego Forum Ekonomicznego i Polskiego Instytutu Ekonomicznego.

Ten pierwszy pt. „Future of Jobs 2025” pokazuje, że zdaniem 86 proc. globalnych liderów biznesu technologie AI odegrają kluczową rolę w ich działalności już do 2030 roku. W branżach takich jak fintech, medycyna czy edukacja, sztuczna inteligencja może zwiększyć możliwości i potencjał pracy wykonywanej przez ludzi, pozwalając na realizację zadań, które jeszcze dekadę temu były poza ich zasięgiem.

Z raportu dowiemy się także, że 39 proc. kompetencji uznawanych dziś za przydatne może stać się przestarzałe już do 2030 roku (dla Polski ten wskaźnik wynosi 31 proc. – przyp. red.)

Rozwój sztucznej inteligencji wskazywany jest też jako potencjalne zagrożenie dla stabilności rynku pracy, gdyż 41 proc. firm planuje redukcję liczby miejsc pracy w związku z automatyzacją. Z drugiej strony to też szansa, bo 69 proc. firm zamierza zatrudniać nowych pracowników z odpowiednimi umiejętnościami związanymi z wykorzystywaniem AI.

Oto top 5 zawodów przyszłości według raportu WEF.

1. Analitycy i specjaliści ds. big data, którzy mają być kluczowi w przetwarzaniu informacji, identyfikacji trendów i wspieraniu podejmowania decyzji biznesowych.

2. Specjaliści ds. AI i uczenia maszynowego, którzy mają tworzyć, trenować i optymalizować modele AI.

3. Eksperci ds. zrównoważonego rozwoju, czyli osoby odpowiedzialne za m.in. zarządzanie emisjami i projektowaniem zrównoważonych rozwiązań także dla środowiska.

4. Specjaliści ds. cyberbezpieczeństwa, czyli osoby, które będą skuteczniej reagować na rosnąc zagrożenia w cyberprzestrzeni,

5. Pracownicy opieki zdrowotnej i zdrowia psychicznego, co związane jest ze starzeniem się społeczeństw i wzrostem wzrost świadomości na temat m.in. zdrowia psychicznego.

Patrzymy globalnie, myślimy lokalnie

Bliższe spojrzenie na polski rynek pracy znajdziemy w danych Polskiej Izby Ekonomicznej. Z raportu opublikowanego pod koniec 2024 r. dowiemy się, jaka część zawodów szczególnie odczuje wpływ AI.

– W naszym raporcie mówimy, że poszczególne zawody są wystawione na sztuczną inteligencję. Nie wskazujemy precyzyjnie na ile stosowanie AI wzmocni zastąpi lub wzmocni pozycję osób na rynku pracy. Nie możemy więc mówić wprost o zagrożeniu w tym sensie, bo sporo rzeczy nie wiemy – przyznawał Ignacy Święcicki, kierownik zespołu gospodarki cyfrowej w Polskim Instytucie Ekonomicznym.

Sytuacja jest bowiem dynamiczna. ChatGPT został uruchomiony jako prototyp 30 listopada 2022 roku. Po ponad dwóch latach na pewno wiemy więcej, niż mniej, więc możemy wskazać rodzaje wykonywanej pracy, które przejęła AI. Tej powtarzanej, systematycznej, a także częściowo „technicznej” wraz ze wzrostem wykorzystania narzędzi low-code i no-code.

Co wcale nie oznacza, że osoby z branży kreatywnej nie mają się nad czym zastanawiać. Jedna z dużych firm na rynku z branży FMCG w całości skorzystała z pomocy sztucznej inteligencji przy tworzeniu świątecznej reklamy.

Osoby pracujące w sektorach kreatywnych są wystawione na sztuczną inteligencję. Chociażby dlatego, że ona jest w stanie tworzyć różnego rodzaju proste, czy bardziej złożone treści, takie jakie tam były tworzone. Ignacy Święcicki, kierownik zespołu gospodarki cyfrowej w Polskim Instytucie Ekonomicznym

W tym przypadku na końcu to jednak człowiek podjął decyzję o wydatkach na jej promocję, czy zgodę na jej emisję.

Święcicki zaznacza, że przesuwa się jednak granica potrzeby udziału człowieka w zadaniach, które może wykonać teraz AI.

Całą rozmowę możecie obejrzeć na poniższym wideo.

– Aczkolwiek mam wrażenie, że kreatywność cały czas będzie bardzo pożądaną cechą. To też widać w raporcie Światowego Forum Ekonomicznego, gdzie wśród kompetencji poszukiwanych przez liderów biznesu, są takie miękkie kompetencje kreatywne, myślenie właśnie, krytyczne myślenie, elastyczność. Wysoko ceniona jest też umiejętność dostosowania się do zmian – dodaje Święcicki.

Człowiek vs. bot, czyli kto tu jest kreatywny?

Profesor Dominika Kaczorowska Spychalska prowadzi badania w zakresie wykorzystania sztucznej inteligencji w kreacji materiałów reklamowych i postrzegania takich materiałów przez konsumentów. Bada m.in. poziom zaufania do treści generowanych przez AI.

W zależności m.in. od naszej wiedzy na temat nowych technologii, mamy różnicę między pokoleniami. Im jesteśmy młodsi, tym deklarujemy większe zaufanie wobec sztucznej inteligencji w ogóle. W tym między innymi wykorzystania jej przy kreacji materiałów reklamowych. Profesor Dominika Kaczorowska Spychalska

Całą rozmowę możecie obejrzeć na poniższym wideo.

Dyrektor Centrum Inteligentnych Technologii na Uniwersytecie Łódzkim przypomina, że w danych PIE jest jeszcze większy obrazek pokazujący wpływ AI na zawody wykonywane przez osoby z wyższym wykształceniem.

– Te zmiany będą, ale jeśli spojrzymy w przeszłość, to rynek zmieniał się nieustannie. Oczywiście sztuczna inteligencja przyspieszyła teraz szereg procesów, ale pojawią się też nowe zawody – przypominała prof. Dominika Kaczorowska Spychalska.

W Android.com.pl opisywaliśmy ostatnio projekt Stargate ogłoszony po zaprzysiężeniu Donalda Trumpa w ramach którego docelowo w cztery lata, zainwestowanych 500 mld. dolarów.

Projekt, o którego finansowaniu publicznie dyskutują najbogatsi ludzie na świecie (piszemy o tym tutaj), ma stworzyć w USA 100 tys. miejsc pracy.

Źródło: oprac. własne. Zdjęcie otwierające: Stock-Asso/Shutterstock

Część odnośników to linki afiliacyjne lub linki do ofert naszych partnerów. Po kliknięciu możesz zapoznać się z ceną i dostępnością wybranego przez nas produktu – nie ponosisz żadnych kosztów, a jednocześnie wspierasz niezależność zespołu redakcyjnego.

Artykuł Koniec eldorado, niepewność, wymierające i nowe zawody. Taki mamy klimat na rynku pracy pochodzi z serwisu ANDROID.COM.PL - społeczność entuzjastów technologii.