![](https://m.natemat.pl/7eb8b92f28180abebb45ebf964339c92,1000,1000,0,0.jpg)
Niewinna kontuzja, której Bob Marley doznał w trakcie gry w piłkę nożną, okazała się groźnym nowotworem. Amputacja palca u nogi mogła uratować mu życie. Dziś legenda muzyki reggae i najsłynniejszy na świecie rastafarianin prawdopodobnie świętowałby okrągłe urodziny otoczony wnukami i dziećmi, których miał kilkanaścioro. Niestety, to właśnie filozofia Rastafari nie pozwoliła mu na okaleczenie ciała. Na jaki nowotwór chorował Marley, jakie są jego pierwsze objawy i jak wygląda leczenie?
Maj 1997 rok. Bob Marley dostaje niegroźnego, jak mogło się wydawać, zranienia palca u nogi, podczas gry w piłkę nożną, która obok miłości do muzyki reggae i kobiet, ruchu Rasta, palenia i dredów, była jego pasją. Jednak rana nie goiła się, a Marley zamiast pokazać ją lekarzom, próbował uśmierzać tylko ból.
Bob Marley – na co chorował?
Gdy wreszcie dał się zbadać, usłyszał diagnozę: czerniak podpaznokciowy. Lekarze zasugerowali mu amputację. Muzyk odmówił, ze względu na rastafariańską wiarę. Wkrótce nowotwór dał przerzuty do płuc, żołądka i mózgu. Bob Marley zmarł 11 maja 1981 roku w wieku zaledwie 36 lat.
Najsłynniejsze przeboje reggae Boba Marleya
Bob Marley, jamajski wokalista, gitarzysta i kompozytor, założyciel zespołu The Wailers, jest dziś legendą muzyki reggae. Przeboje na płycie "Legend: The Best Of Bob Marley And The Wailers" uczyniły ją najlepiej sprzedającą się płytą reggae wszech czasów. Najbardziej znane utwory Boba, znajdujące się w albumie to m.in. "No Woman, No Cry", "Could You Be Loved", "Exodus" czy "I Shot the Sheriff".
Dermatolog o czerniaku pod paznokciem
Niezapomniany, genialny, ma swoje miejsce w muzeum rocka Rock and Roll Hall of Fame. Czy gdyby w odpowiednim czasie zadbał o powstałą ranę, nie doszłoby do czerniaka? I czy gdyby leczył czerniaka, nie doszłoby do przerzutów? Pytamy ekspertów.
– Każda zmiana w obrębie płytki paznokciowej wymaga konsultacji u lekarza dermatologa. W szczególności należy jak najszybciej zgłaszać się ze zmianami barwnikowymi, choć nie zawsze brązowa plama, która nagle powstała pod paznokciem, musi oznaczać coś groźnego. Bardzo często są to bowiem zwykle krwiaki podpaznokciowe – nie muszą wcale powstać w wyniku typowego urazu, np. gdy coś nam spadnie na palec – mówi dr Bożena Bierzniewska, specjalistka dermatolog-wenerolog z Kliniki i Przychodni Dermatologicznej Dermedica w Warszawie.
– Wiele zmian barwnikowych może jednak oznaczać nie krwiaka, ale znamię podpaznokciowe, często ma ono kształt paska biegnącego wzdłuż paznokcia. I tego typu znamię musi być systematycznie kontrolowane, najlepiej wideo-dermoskopią. Powinna być też prowadzona porównawcza dokumentacja fotograficzna, by można było upewnić się, czy znamię się nie zmienia – dodaje.
Ekspertka wyraźnie podkreśla, że te zmiany, które budzą podejrzenie, muszą być kierowane do lekarza onkologa w celu dalszej diagnostyki, gdyż mogą się okazać czerniakiem podpaznokciowym. Jest ona podobna do diagnostyki zmian skórnych - znamię jest wycinane i poddane badaniu histopatologicznemu.
Chirurg o objawach o diagnostyce czerniaka
Jeśli zmiana okaże się czerniakiem, nie ma na co czekać. Jak tłumaczy dr n. med. Maciej Kowalewski, chirurg-transplantolog, założyciel Centrum Medycznego SafiMed z Zabierzowa, czerniak jest nowotworem agresywnym i jeśli nie zostanie wykryty na wczesnym etapie, może dawać przerzuty i prowadzić do śmierci.
– Kluczowe znaczenie ma szybka reakcja. Jeśli głębokość nacieku nie przekracza 0,8 mm, szanse na całkowite wyleczenie są bardzo wysokie. W diagnostyce czerniaków stosuje się metodę pięciu pierwszych liter alfabetu – ABCD, określających pewne kryteria, charakterystyczne cechy, na podstawie których można postawić diagnozę – mówi chirurg-transplantolog.