Czy nagranie z potajemnego monitoringu może być użyte jako dowód przeciwko pracownikowi?

Czy jako dowód przed sądem może być użyte nagranie z potajemnego monitoringu w zakładzie pracy? Potajemnego, czyli nieogłoszonego i nieoznakowanego przez pracodawcę w sposób określony przepisami? Czy jednak nawet nieprawidłowo wprowadzony w zakładzie pracy monitoring może być źródłem materiałów dowodowych — a fakt, że nagrywana osoba nic nie wie, nie oznacza, że nagrania nie można ... Dowiedz się więcej Tekst Czy nagranie z potajemnego monitoringu może być użyte jako dowód przeciwko pracownikowi? pojawił się poraz pierwszy w Czasopismo Lege Artis.

Lut 3, 2025 - 13:47

Czy nagranie z potajemnego monitoringu może być użyte jako dowód przeciwko pracownikowi?

Czy jako dowód przed sądem może być użyte nagranie z potajemnego monitoringu w zakładzie pracy? Potajemnego, czyli nieogłoszonego i nieoznakowanego przez pracodawcę w sposób określony przepisami? Czy jednak nawet nieprawidłowo wprowadzony w zakładzie pracy monitoring może być źródłem materiałów dowodowych — a fakt, że nagrywana osoba nic nie wie, nie oznacza, że nagrania nie można przeciwko niej wykorzystać?

toaleta publiczna Wrocław — Mam nadzieję, że w tym miejscu nie ma monitoringu (fot. Olgierd Rudak, CC BY-SA 4.0)

postanowienie Sądu Najwyższego z 15 października 2024 r. (II PSK 110/23)
1) Nagrania dokonane bez zgody i wiedzy rozmówcy (nagrywanego), po zweryfikowaniu ich autentyczności, mogą być dowodem w postępowaniu cywilnym.
2) Brak jest przepisu, który wprost zakazuje przedstawiania dowodów z potajemnie uzyskanych nagrań.

opis stanu faktycznego:

orzeczenie dotyczyło odwołania pracownika od rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia, a to po tym jak z przyzakładowy monitoring pozwoli ustalić, że pracownik kradł paliwo ;
sąd pracy stwierdził, iż dowód w postaci nagrania jest wystarczający do zastosowania trybu określonego w art. 52 kp i prawomocnie oddalił powództwo;

skarga kasacyjna pracownika:

w skardze kasacyjnej od tego orzeczenia pełnomocnik pracownika podkreślił, iż pracodawca nie wprowadził monitoringu w sposób zgodny z prawem (nie ogłosił jego celów i nie poinformował pracowników o montażu kamer, a także nie oznaczył terenu podlegającego monitoringowi, por. „RODO a monitoring w zakładzie pracy”);
zaś nagranie z nielegalnego monitoringu nie mogło być podstawą dyscyplinarnego zwolnienia pracownika;

art. 22(2) kodeksu pracy
§ 1. Jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa pracowników lub ochrony mienia lub kontroli produkcji lub zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, pracodawca może wprowadzić szczególny nadzór nad terenem zakładu pracy lub terenem wokół zakładu pracy w postaci środków technicznych umożliwiających rejestrację obrazu (monitoring). […]
§ 7. Pracodawca informuje pracowników o wprowadzeniu monitoringu, w sposób przyjęty u danego pracodawcy, nie później niż 2 tygodnie przed jego uruchomieniem. […]]
§ 9. W przypadku wprowadzenia monitoringu pracodawca oznacza pomieszczenia i teren monitorowany w sposób widoczny i czytelny, za pomocą odpowiednich znaków lub ogłoszeń dźwiękowych, nie później niż jeden dzień przed jego uruchomieniem.

co więcej dowód z potajemnego monitoringu w zakładzie pracy — pozyskany bez zgody lub świadomości pracownika, że jego zachowania są nagrywane — jest niedopuszczalny;

orzeczenie SN:

SN, działając w trybie przedsądu, przypomniał, iż już z samej istoty stosunku pracy — czyli świadczenia pracy podporządkowanej pod kierownictwem pracodawcy — wynika prawo do kontrolowania pracownika przez pracodawcę;
jednym z mechanizmów pozwalających prowadzić ową kontrolę jest monitoring w miejscu pracy; przepisy kp o monitoringu muszą być wykładane w sposób gwarantujący poszanowanie i wyważenie interesów obu stron (prywatność vs. ochrona majątku firmy);
w orzecznictwie istnieje utrwalony pogląd, że w postępowaniu cywilnym dowodem może być wszystko, co czegoś dowodzi, zaś brak świadomości nie jest przeszkodą w wykorzystaniu nagrania pozyskanego bez wiedzy osoby nagrywanej;
istnieje tu wszakże konflikt wartości — prawo do prywatności vs. prawo do sądu — który powinien być każdorazowo rozstrzygany przez sąd;
należy też pamiętać, iż nie istnieje norma prawna zakazująca przedstawiania jako dowodu nagrania pozyskanego potajemnie;
kodeks pracy stosowanie monitoringu zasadniczo dopuszcza — owszem, nakazuje także pracodawcy poinformować pracowników o montażu kamer i oznaczyć miejsca monitorowane — toteż pracodawca, który dostrzegł, iż niespodziewanie zwiększyło się zużycie paliwa, miał prawo nie tylko zainstalować…
…ale też zwolnić pracownika-złodzieja w trybie dyscyplinarnym bazując na takich nagraniach — jak też przedstawić w sądzie dowód z „potajemnego” monitoringu w zakładzie pracy.

Sumarycznie oznacza to, że skardze kasacyjnej brak prawidłowo przedstawionego zagadnienia, nad którym mógłby się pochylić Sąd Najwyższy — a więc odmówiono przyjęcia jej do rozpoznania.

Zamiast komentarza: nieprawidłowość monitoringu nie wyklucza użycia pozyskanego w ten sposób nagrania przeciwko pracownikowi — ale też nie wyklucza ewentualnej sankcji wobec pracodawcy za naruszenie zasad przetwarzania danych osobowych.

Tekst Czy nagranie z potajemnego monitoringu może być użyte jako dowód przeciwko pracownikowi? pojawił się poraz pierwszy w Czasopismo Lege Artis.

Czytaj Więcej